Meniscusletsel

In de knie zitten twee menisci; een binnenste en een buitenste meniscus. Deze kunnen in de loop van de tijd beschadigd raken doordat het weefsel in  kwaliteit achteruit gaat. Daarnaast kan er een acuut moment zijn geweest waardoor een meniscus beschadigd raakt.

Klachten

Klachten die een beschadigde meniscus kunnen geven zijn verschillend. Bij de wat oudere patiënt ontstaan klachten in de loop van de tijd. Bij de jongere patiënt is er vaak een trauma moment geweest. Een trauma is bijvoorbeeld een ongeluk of een val.

Acute klachten

Klachten ontstaan vaak na een rotatietrauma, waarbij het onderbeen blijft staan en het lichaam over het onderbeen draait. Hierbij is de knie de zwakste schakel die weinig rotatie beweging kan maken. Dit geeft pijnklachten in de knie en in de loop van de dag kan er vocht ontstaan in de knie waardoor deze dik wordt.

Omdat meestal de binnenste meniscus is aangedaan bevindt de pijn zich vaak aan de binnenzijde van de knie, net onder de knieschijf. Dit is de zogenaamde gewrichtsspleet waar wat dieper gelegen de meniscus te vinden is.

Klachten waar geen  trauma aan vooraf is gegaan ontstaan geleidelijk in de loop van de tijd. Vaak begint het met een zeurend gevoel in de knie ter hoogte van de gewrichtsspleet aan de binnenzijde van de knie. De knie volledig strekken is niet meer mogelijk of pijnlijk.

De klachten worden heviger bij hurken of belasten zoals bij trap op- of aflopen. Het lopen op oneffen ondergrond of een onverwachte draaiing kan veel pijn veroorzaken.

Er kunnen klachten aanwezig zijn waarbij de knie niet meer bewogen kan worden. Dit zijn de zogenaamde slotklachten of wordt ook wel een geblokkeerde knie genoemd. Dit zijn klassieke meniscusklachten, maar komen lang niet altijd bij iedereen voor.

meniscus1

Anatomie

Een meniscus is een halve maanvormige bindweefselring. Het is een stootkussentje tussen het scheenbeen en het bovenbeen. Ze zitten vastgehecht op het scheenbeen. De meniscus heeft verschillende functies:

  • Schokabsorbeerder
  • Verspreiden van gewrichtsvloeistof.
  • Verdieping van het platte onderbeen zodat de bolling van het bovenbeen beter past (vormsluiting).

De buitenmeniscus heeft meer beweeglijkheid dan de binnenmeniscus. Dit is nodig om bewegingen in het knie gewricht plaats te laten vinden.

Naast hun aanhechting op het scheenbeen zitten de menisci ook vast aan het kapsel van de knie. Hierdoor kunnen de bloedvaten van het kapsel ook de meniscus voorzien met kleine bloedvaten. Dit zorgt voor herstelvermogen van de meniscus bij kleine letsels. Dit herstelvermogen is alleen aanwezig op plekken in de meniscus die bloedvaatjes hebben.

Er zijn verschillende soorten meniscusscheuren.

  • Lengtescheur
  • Dwarse scheur
  • Flapscheur
  • Bucket handle scheur

Voornamelijk een bucket handle scheur kan slot klachten geven, doordat hierbij een gedeelte van de meniscus losraakt van het scheenbeen.

knie-7

Oorzaak

Een meniscus scheurt meestal tijdens een draaibeweging. Bij een draaibeweging wil het bolle bovenbeen over het platte onderbeen draaien. Deze beweging wordt normaal gesproken onder andere tegengehouden door de meniscus. Bij een geforceerde beweging kan de meniscus hierdoor scheuren.

Een meniscus kan ook scheuren in een geforceerde buiging van de knie, of een draaiing tijdens een buiging. Bijvoorbeeld tijdens hurk zit. Hoe groter de kniebuiging hoe meer krachten er op de meniscus komen.

Daarnaast kan een meniscus ook scheuren door degeneratie. Door het degeneratieproces in het lichaam verminderd de doorbloeding, wat vermindering van de kwaliteit van het weefsel geeft. In deze context is dat de meniscus. Door deze degeneratie zijn de menisci minder goed in staat grote krachten tijdens bijvoorbeeld een diepe kniebuiging op te vangen.

Diagnose

Een fysiotherapeut kan door middel van specifieke tests met redelijke zekerheid zeggen of er een meniscusscheur aanwezig is. Eventueel kan er aanvullend onderzoek plaatsvinden door een MRI-scan te laten maken. Het is van belang te kijken wat de oorzaak is en of er sprake is van ander bijkomstig letsel.

Behandeling

Bij jonge mensen met een scheur in een goed doorbloed gebied gaat de voorkeur uit naar niet-operatief ingrijpen. Als de klachten toch blijven bestaan of er duidelijke slotklachten aanwezig zijn kan operatief ingrijpen noodzakelijk zijn.

Tijdens een operatie kan de meniscus gerepareerd/gehecht worden of verwijderd als de kans op genezing nihil is. Het verwijderen van een meniscus is een uiterste ingreep.

De voorkeur gaat ten aller tijde uit naar conservatief beleid of het repareren van de meniscus. Dit omdat bij verwijdering van een gedeelte van de meniscus, de kans na 15-20 jaar op knieartrose (gewrichtsslijtage) groot is. De meniscus beschermt namelijk ook het kraakbeenlaagje op het scheenbeen.

Het hechten van de meniscus heeft wel nadelen ten aanzien van de revalidatie. De eerste 6 weken moet er met krukken gelopen worden en mag er niet verder gebogen worden dan 90 graden. Dat wil zeggen dat fietsen op een normale fiets niet mogelijk is. Fietsen vereist namelijk een kniebuiging van ongeveer 110 graden. De operatie is complexer en een hechting kan toch nog loslaten of er kan geen genezing plaatsvinden.

De revalidatie na meniscusverwijdering gaat sneller en de patiënt is sneller weer functioneel actief. Meestal is het lopen op krukken maar enkele dagen nodig.